श्रवण वत्स
राजविराज । असोज संक्रान्तिका दिन अर्थात् असोज १ गते हरेक बर्ष हिन्दु धर्मावलम्बीले भगवान विश्वकर्माको पुजा मनाउने गर्छन् । यस बर्ष समेत हिन्दु धर्मावलम्बीहरुले आज सप्तरीसहित देशैभरी विश्वकर्मा पूजा भव्यताकासाथ मनाइरहेका छन् ।
विश्वकर्मा पूजाका चहल-पहल सहरदेखि ग्रामिण भेगसम्मका विभिन्न स्थानहरुमा विश्वकर्माको प्रतिक माटाको मूर्ती तथा विश्वकर्मा भगवानको तस्वीर समेत राखी पूजाआजा गरिरहेका छन् ।
विभिन्न कलकारखानालाई विशेषरूपमा सजाएर मजदुरलाई समेत सहभागी गराएर यो दिवस मनाइन्छ ।
बस, कार, जीप, मोटरसाइकल र फलाम प्रयोग भएको विभिन्न मेसिनहरुलाई बिहानै देखि सफा गरेर विधिपूर्वक पूजा गरिएको छ ।
संसारको श्रृजना गर्ने देउताको रुपमा परिचित विश्वकर्माको विधिपूर्र्वक पूजाआजा गरेपछि बर्षभरि वाहन, मेसिन आदि नबिग्रिने जनविश्वास रहेको छ ।
आजका दिन बस, कार जिप, ट्रक, भ्यान लगायतका सबारीधानहरु लाई पानीले धोएर सफा गरि पुजा आजा गर्ने चलन रहेको छ ।
पूजाकै अवसर पारेर सबारी साधन किन्ने प्रचलनसमेत रहेको छ । उद्योगधन्दा, कलकारखानामा समेत विश्वकर्माको भव्य पूजाआजा गर्ने गरिन्छ । विश्वकर्मा पूजाका अवसरमा विभिन्न स्थानहरुमा धार्मिक एवम् मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रमहरु आयोजना गरिन्छ ।
द्वापर युगमा भगवान् कृष्णलाई राक्षसहरुले दुःख दिएपछि विश्वकर्माले समुद्रको बीचमा द्वारिका बनाएको धार्मिक विश्वास छ ।
एकै रातमा समुद्रको बीचमा ‘भेद द्वारका’ को निर्माण गरेकाले विश्वकर्मालाई सफल वास्तुविद्का रूपमा मानी त्यसै समयदेखि पूजा आजा गर्ने परम्परा बसेको धर्मशास्त्रविद् प्रा डा रामचन्द्र गौतम बताउँछन् ।
प्राचीन भारतवर्षका चारदिशाका रक्षक देवतामध्ये द्वारकालाई पश्चिम दिशाको रक्षकका रूपमा समेत मानिन्छ ।
विश्वकर्माले निर्माण गरेको ‘भेद द्वारका’ अहिले पनि भारतको गुजरात राज्यमा समुद्रको बीचमा रहेको विश्वास गरिन्छ ।